z.Çeliku, disa nga angazhimet e qeverisë janë siguria publike,efikasiteti i sistemit të rendit publik dhe drejtësisë. Cili është mendimi juaj ?
Sigurisht që kjo qeveri ka pesë vjet që qeveris dhe çdo gjë nuk ka shkuar sipas premtimeve të bëra.Në aspektin e sigurisë publike dhe rendit janë evidentuar fenomene negative.Janë të shumta rastet e vrasjeve, madje dhe në mes të Tiranës.Gjakmarrja ka kyçur qindra familje dhe tashmë ky problem është lënë në dorë të shoqatave dhe shoqerisë civile për shkak se qeveria nuk merr asnjë masë.Janë qindra fëmijë të ngujuar të cilët janë të detyruar të rriten analfabetë pa shkollë.Aksidentet me pasojë vdekjet janë rritur dhe çështja e sugurisë rrugore ka mbetur pa asnjë inisiative ligjore dhe vullnet për ta zgjidhur.Ndërhyrjet rast pas rasti në kodin rrugor,vënd e pa vënd nuk ka çuar në përmisimin e situatës, kështu që rezultojnë hapa të gabuara.Sa për sistemin e drejtësisë shikoni sjelljen e maxhorancës ndaj Presidentit për kandidaturat për Gjykatën Kushtetuese apo Gjykatën e Lartë që refuzohen gjithnjë pa asnjë arsye.
z.Çeliku, Po lidhur me garantimin e pronës,lirinë e informimit dhe të drejtat e minoriteteve si e gjykoni punën e qeverisë ?
Sa për pronën nuk ja vlen të diskutosh sepse pronarët nuk kanë marrë pronë dhe është tepër e vështirë komunikimi për këtë çështje me entet shtetërore.Tashmë pronarë të vërtetë ndjehen të legalizuarit në trojet tona dhe jo ne.Liria e informimit mbetet e cënuar për shkak se qeveria është shkëputur me kohë nga komunikimi me popullin.Për gjërat themelore dhe çështje me interes publik qeveria nuk informon madje ruan shumë sekrete.Sa për statusin e minoriteteve “ është punuar shumë mirë “ dhe e dini pse? Sepse tashmë kërkojnë statusin bullgarët për Gollobordën,Maqedonasit për 300 njerëz që ka në Prespë,Rumunët për arumunët,madje dhe rusët për rusishtfolësit.Sa i takon grekëve ju kemi dhënë çfarë të duan, kanë ndërtuar dy palë vorreza dhe mendojnë të ndërtojnë dhe dy të tjera në Pogradec e Delvinë.Mos t’ju duket çudi që ti falim dhe gjithë Detin Jon.
z. Çeliku, qeveria ishte angazhuar të qeveriste në shërbim të qytetarëve, reformësim të administratës publike,reformim të një administrate me standartet Europiane.Cili është mendimi tuaj ?
Të them të vërtetën çdo gjë bën vaki por vetëm në shërbim të qytetarëve nuk kanë qënë asnjëherë.Qytetaret kanë pesë vjet që ankohen për rritje tarifash për ujin,energjinë,telefonin fiks dhe celular dhe për faturime aforfe,mbifaturime, dhe shpesh kot dhe nuk është marrë asnjë masë.Qytetaret kërkojnë punë dhe nuk ju ofrohet, kërkojnë që shteti të ndërhyjë në rritjen e çmimeve abuzive,kjo në mënyrë të veçantë për ushqimet dhe përsëri nuk e bën.Taksat janë rritur në mënyrë progresive dhe jeta familjare është bërë e papërballueshme.Sa herë që qytetarët ankohen ju shtohet një faturë si tvsh-ja, tarifë shërbimesh e ku di unë.
Përsa i përket reformës në administratë këtë e ka bërë duke hequr nga administrata plot 21 mij nëpunës të aftë dhe duke i zevëndësuar me të pashkolluar dhe militantë duke i shkaktuar një dëm ekonomik shtetit mbi 120 miljon dollarë.Reformë tjetër unë nuk di të ketë bërë.
z.Çeliku, a ka besim populli tek shteti dhe si paraqitet situata me korrupsionin dhe si është ndëshkuar ai ?
Sipas sondazheve të disa ditëve përpara rezultoi se vetëm 48 përqind kanë besim çka do të thotë se shumica nuk ka besim.Ju e patë që shumica beson tek Presidenti i Republikës dhe jo tek qeveria.Sa i takon korrupsionit ai është bërë fenomen dominues gjë që shpesh herë strukturat ndërkombëtare kanë tërhequr vëmëndjen e qeverisë që ajo të marrë masa për minimizimin e saj.Fakti që akuzohen Ministra dhe politikanë dhe s’merret asnjë masë e vërteton këtë gjë. Të ndëshkuarit për korrupsion janë disa “ lepra “ që bëhet enkas për të bindur ndërkombëtarët se ne po e ndëshkojmë.Kjo është e gjitha.
z.Çeliku, qeveria ka qënë e angazhuar në zhvillimin e shpejtë dhe të qëndrueshëm të ekonomisë dhe në drejtim të nismave të punësimit si paraqitet ?
Shikoni fillohen shumë rrugë dhe akse kryesore dhe lihen përgjysëm sepse nuk kanë aftësi paguese dhe shpesh kanë prapavijë politike.Kjo me se shumti ka qellime elektorale.Kualiteti tyre lë për të dëshiruar dhe kjo është dhe një arsye që bëhen shumë aksidente.Rrugët janë pa standartet e duhura pa sistem ndiçimi publik dhe pa sinjalistikë elektronike,horizontale pa mure mbrojtëse Mbikalimet dhe nënkalimet mungojnë fare.Rritja ekonomike që raporton qeveria do verefikuar dhe mbetet për tu parë sepse ajo nuk reflektohet në zbutjen e problemeve që ka populli ynë.Ndërkohë që raportohet rritje ekonomike, populli është më i varfër se çdo vit më parë.Ekspertet dhe nobelistët ekonomistë sot në Botë pranojnë se duhet të ndryshojnë kriteret e llogaritjes se GDP-së sepse ajo nuk pasqyron më realitetin në kushtet e krizës ekonomike vitet e fundit.
Përsa i përket punësimit ajo sot sipas mjaft institucioneve të huaja tek ne është rreth 40 % pra të papunë ndërkohë që raportohet 13 %.Nismat aktuale,por dhe të qeverive të mëparshëme, nuk kanë rezultuar të sukseseshme ndaj ajo duhet përmisuar dhe reformuar si metodë.Punësimi ju e dini që ka krijuar mjaft plagë në shoqerinë tonë.Aktualisht vihet re një fenomen.Kanë filluar vjedhjet nëpër shtëpi të cilën e kishim harruar.Droga,prostitucioni dhe trafiqet e tjera janë produkt të mungesës së punës dhe shpresës për mbijetesë.Kjo në mënyrë të veçantë për rininë e cila qëndron rrugëve dhe asnjë nuk bëhet merak për ta.Informaliteti në sektorin privat është në kulmin e vet dhe s’ka kush e lufton.Struktura e Inspektoriatit punës vetëm me 80 vetë nuk mjafton të kontrollojë vetëm Tiranën dhe jo më gjithë Shqipërinë, por kjo lihet qëllimshëm.
z.Çeliku, qeveria thotë se shpenzimet publike janë orientuar në shërbim të zhvillimit ekonomik. Po në transport dhe në sistemin e punëve publike dhe energji si paraqitet puna ? Së pari dua të theksoj se shpenzimet publike nuk administrohen ose më saktë shpërdorohen dhe për këtë kritikat e ndërkombëtarëve,opozitës dhe eksperteve nuk kanë munguar.Investimet publike nuk orientohen drejt zhvillimit ekonomik,ai është spontan dhe shpesh i japin karakter politik.Ekonomia nuk ka zhvillim harmonik dhe shpesh investimet orientohen në qytetet ku janë dominues demokratët.Kjo vërehet në inagurimet e shpeshta të Kryeministrit të punimeve të papërfunduara dhe që nuk hapin asnjë vënd pune ose nxisin me koshiencë punën e zezë.Transporti konceptohet thjesht si punë rrugësh ose fondet orientohen andej për shkak të fitimeve të pamerituara që i sjell ky sektor.Ju e shikoni transportin që është katandisur në ditët me të këqia të këtij shekulli .Hekurudha e amortizuar tërësisht,madje është jashtë përdorimit dhe nuk bëhet asnjë kujdes për zhvillimin e këtij sektori.Transporti ajror ka lëvizur diçka por nuk është në nivelin që kërkohet.U investuan miljona dollare për Aeroportin e Kukesit i cili është tashmë i standarteve ndërkombëtare dhe nuk shfrytezohet për ti krijuar hapësira shfrytezimi atij në Rinas.Ai aeroport i cili do të punësonte qindra njerez due do të përfshinte trafikun e gjithë veriut madje dhe të Gjakovës,Prizrenit do të bëhesh një ogur i mirë, por nuk ka gjasa të realizohet gjë sepse nuk ka vëmendje.Gjithashtu kanë mbetur në letër politikat për rimëkëmbjen e aeroporteve të brëndëshme të cilat kanë ekzistuar dekada më parë, sepse ju interesojnë investimet e mëdha si ndertimet e Parlamentit ri,stadiumit të futbollit,zgjatimi i bulevardit me prapavijë gradaçelat e klasës së pasur abuzivisht,ristrukturimi dhe sistemimi i lumit të Tiranës, etj.Sistemi energjetik edhe pse u konçensjonua çdo lumë e vëndburim,përsëri nuk ka filluar të lëvizë se shumë sipërmarrës nuk kanë filluar ende nga puna, ndërkohë që ato që kanë përfunduar janë shumë pak.Ndërsa prodhimi i energjisë dhe konsumi gjithashtu janë rritur,tarifat vazhdojnë të rriten pa asnjë kuptim.Humbjet në rrjet dhe vjedhjet duan ti nxjerrin ne kurriz të njerzëve të ndershëm.E padrejte.
z.Çeliku, qeveria flet shumë për masivizimin e arsimit,zgjerimin e pjesëmarrjes se arsimit jo publik.Cili është mendimi juaj ?
Të them të drejtën universitete jopublike kemi me shumicë bile dhe në rrethe që nuk ka studentë fare.Me sa di unë janë dhënë 45 liçenca.Diploma universitare , ato të masterit dhe të doktorraturave ju ka rënë vlera,janë bërë bajate sepse mund ta marrish me pak lekë dhe në kohë mjaft të shkurtër.Çudi është se këtë po e bëjnë edhe moshat e vjetra.Me keqardhje e them se linçencimi pa kritere e ka kthyer Ministrinë e Shkencës dhe Arsimit në një Institucion licencash dhe nuk e di se ku do të shkojmë në këtë mënyrë.Njerzit flasin dhe thonë për këto universitete se jane “ piramida “ dhe streha e pastrimit parave.Të mos harrojmë se ka me qindra diploma false të marra në universitetet Maqedone dhe në vënde të tjera dhe janë konfirmuar e njëhsuar nga Ministria e Arsimit dhe Shkencës.
z.Çeliku, po për kulturën , rininë dhe sportin çfarë mendimi keni ?
Për kulturën shteti nuk po bën asgjë.Monumentet e kulturës nuk ruhen,nuk investohet madje disa prej tyre rrezikohen të humbasin fare.Tashmë ato po humbasin dhe identitetin se janë dhënë me konçension. Për të tjerat ja kemi lënë televizioneve të organizojnë gaz dhe hare, se kështu duan shqiptaret.Ku gjëndet paratë ? Nuk e di. Unë mendoj se të gjitha këto duhet të ç’bëhen sa më parë sepse veprat monumentale janë kthyer në gjebabtore.
Sporti është bërë degë e rëndësishme e ekonomisë.Mjafton për këtë të shikoni numrin e bizneseve eurolotto e kazino dhe do bindeni se me shumë se gjysma e popullësisë luan kumar me to.Keqardhje për këto që ndodhin dhe për qeverinë që vazhdon ta stimulojë.
z.Çeliku, atëhere si duhet të dalim nga ky qorrsokak ?
Zgjedhjet e parakohëshme do të ishte zgjidhja më e drejtë jo për politikanët dhe as për opozitën por për popullin i cili kërkon ndryshim dhe shpreson për një jetë më të mirë se sa sot. Liberalizimi i vizave sigurisht që është gjë e mirë por ajo nuk merr përsipër zgjidhjen e problemeve të shumta sociale që kanë shqiptarët ndaj duhet të shkojmë në zgjedhje për ndryshim sepse kjo maxhorancë është konsumuar dhe ka ezauruar gjithçka.
Ju faleminderit.
Intervistë me gazetarin dhe autorin, ish zv. Ministrin e Transportit Sadedin Çeliku dhënë gazetës Zeri i Popullit, botuar të Martën, datë 3 Korrik 2012.